Wypadanie odbytu i odbytnicy

WYPADANIE ODBYTU LUB ODBYTNICY

Jest to zaburzenie w którym odbyt lub odbytnica (dolny koniec jelita grubego, zlokalizowany tuż nad odbytem) wypada na zewnątrz. We wczesnych fazach choroby odbytnica nie wystaje z ciała, może to nastąpić jeśli choroba postępuje. Osłabienie mięśnia zwieracza odbytu jest często związane z wypadaniem odbytnicy, co może objawiać się wyciekiem stolca lub śluzu. Zaburzenie to występuje u obu płci,  jednak częściej u kobiet.

Dlaczego występuje? Na powstanie tego zaburzenia ma wpływ kilka czynników. Jednym z nich jest długotrwałe nawyk silnego parcia na stolec. W rzadkich wypadkach, może mieć predyspozycje genetyczne. U wielu pacjentów jest związane z procesem starzenia się, kiedy więzadła utrzymujące odbytnicę w miednicy słabną i wiotczeją oraz zmniejsza się napięcie mięśnia zwieracza odbytu. W niektórych przypadkach przyczyną są problemy neurologiczne  jak uszkodzenie rdzenia kręgowego czy inne choroby rdzenia kręgowego. W większości to nie jeden powód ale splot wielu przypadków prowadzi do wypadania odbytnicy.

Czy wypadanie odbytnicy i hemoroidy (guzki krwawnicze) to te same schorzenia? Niektóre objawy mogą być takie same, jednak są to różne choroby. Może wystąpić krwawienie lub wynicowanie tkanki (błony śluzowej) odbytu. Wypadanie odbytnicy dotyczy segmentu jelita grubego zlokalizowanego wyżej, natomiast guzki krwawnicze to chorobowo zmienione połączenia naczyń tętniczo-żylnych rozwijają się w pobliżu ujścia odbytu.

Jak zdiagnozować wypadanie odbytnicy? Lekarz może zdiagnozować to schorzenie poprzez zebranie dokładnej historii choroby pacjenta i przeprowadzenie kompletnych badań odbytnicy i odbytu. Żeby uwidocznić wypadanie odbytnicy, pacjent jest proszony o napięcie mięśni brzucha, tzw wzmożone parcie na stolec.

Niekiedy wypadanie odbytnicy może być ‘ukryte’/wewnętrzne. W takiej sytuacji pomocne jest badanie zwane defekograficzne, które polega na wykonaniu zdjęć rtg  podczas kiedy pacjent wydala podany do odbytnicy kontrast, badanie może być przydatne lekarzowi w określeniu kiedy operacja byłaby korzystna i jaka metoda jest najbardziej odpowiednia dla danego pacjenta.

Kolejnym badaniem które może pomóc w zdiagnozowaniu wypadania odbytnicy jest manometria anorektalna. Pozawala na ocenę napięcia mięśni wokół odbytu.

Jak leczyć wypadanie odbytnicy? Najczęściej wypadanie odbytnicy wymaga leczenie operacyjnego. Istnieje wiele różnych metod chirurgicznej korekcji wypadania odbytnicy. Sugerowana może być chirurgia wewnątrzbrzuszna lub ograniczona jedynie do odbytnicy.

Lekarz, biorąc pod uwagę wiele czynników takich jak wiek, kondycja fizyczna, zakres wypadania i wyniki badań, może pomóc w decyzji, która metoda jest odpowiednia aby uzyskać najlepszy rezultat.

Czy leczenie chirurgiczne jest skuteczne? Sukces zależy od liczby czynników, wliczając stan mięśnia zwieracza odbytu przed operacją, czy wypadanie odbytnicy jest wewnętrzne czy zewnętrzne, ogólną kondycję pacjenta i zastosowane metody chirurgiczne. Jeśli mięsień odbytu jest słaby albo z powodu wypadania odbytnicy lub z jakiś innych przyczyn, to w wielu przypadkach może znacząco odzyskać swoje prawidłowe napięcie po korekcji wypadania odbytnicy.

Po operacji należy unikać przewlekłych zaparć i parcia na stolec. U dużej większości pacjentów objawy ustępują lub ulegają znaczącej poprawie po odpowiednim zabiegu.