Historia

Historia III Katedry Chirurgii

  W 1934r z inicjatywy dyrekcji Kasy Chorych oraz Związku Lekarzy Kasy Chorych wybudowano i oddano do użytku Szpital im. G Narutowicza. Posiadał on 420 łóżek i następujące oddziały:chorób wewnętrznych, chirurgiczny, ginekologiczno-położniczy, traumatologii i dermatologiczny. Był w tym czasie jednym z najbardziej nowoczesnych szpitali Ubezpieczalni Społecznej. Ordynatorem oddziału chirurgicznego mianowano dr. Jerzego Jasieńskiego. Oddział liczył 120 łóżek i w roku 1938 przeprowadził 2750 operacji. Dr Jasieński był uczniem i współpracownikiem Maksymiliana Rutkowskiego, gdzie specjalizował się w torakochirurgii i onkologii, a następnie Antoniego Jurasza, u którego zajmował się urologią, chirurgią kostną oraz onkologiczną.

 

Od października 1939r Szpital Narutowicza przechodzi pod nadzór niemiecki, a personel polski zostaje usunięty, poza trzema polskimi lekarzami. Dr Jasieński powraca na stanowisko ordynatora w maju 1945r, a jego zastępcą zostaje dr. Tadeusz Guschelbauer, również uczeń M. Rutkowskiego, a następnie J Glatzla. Do zespołu dołączają dr K Łotkowski, dr K Drzewicki, a później dr J. Oszacki i dr A. Wysocki uczniowie J. Glatzla. W roku 1948 dr Jasieński habilituje się na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1952r z Oddziału Chirurgicznego powstaje III Klinika Chirurgiczna Akademii Medycznej. W zespole jej pracowników byli: J. Oszacki, W. Wysocki, R. Kamieński, K Czech, J Cencora, M. Pelc, M. Leńczyk, W Niewiadomski, W Chabinka, L. Cybulski, Wł. Jastrzębski, A. Radecki, M. Broniewska, D Zaborowska, M. Hernner i J. Panas. Od 1954roku rozpoczął w Klinice prace doc. Jan Kowalczyk były asystent Glatzla i przez kilka lat do swojej śmierci w 1958r zastępca Kierownika Kliniki. W 1955r rozpoczął pracę w Klinice Tadeusz Popiela, uzyskując pod kierunkiem prof. Jasieńskiego specjalizację i stopień doktora medycyny. W 1953 r doc. Jasieński zostaje mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w roku 1961 profesorem zwyczajnym. W latach 1945-1960 w skład oddziału chirurgicznego wchodziły również pododdziały laryngologiczny i urologiczny. Na początku lat 50-tych powstaje wydzielony pododdział chirurgii dzieci, prowadzony początkowo przez R Kamieńskiego, następnie Z Jarosza i Z Goldstein. Prof. Jerzy Jasieński był Dziekanem i prorektorem Akademii Medycznej. Jego spuścizna obejmuje około 150 prac o różnej tematyce, do czego należy dodać około 200 prac jego uczniów.

  Po śmierci Jerzego Jasieńskiego w 1963r kierownictwo kliniki objął jego uczeń Mieczysław Politowski, habilitowany w roku 1962 od 1970 r profesor nadzwyczajny, a od 1973 zwyczajny. Zajmował się chirurgią ogólną, urazową, naczyniową oraz plastyczną i rekonstrukcyjną. Chirurgię plastyczną prowadziła początkowo dr Stefania Brejna, a następnie dr Antoni Trybus. Profesor Politowski jako jeden z pierwszych w Polsce utworzył przy Klinice Oddział Reanimacji i Intensywnej Terapii prowadzony przez dr Tadeusza Polaczka. Pod kierunkiem M. Politowskiego sześciu asystentów uzyskała tytuł doktora habilitowanego a 39 lekarzy stopień doktora medycyny. Kilkaset prac naukowych ogłoszono drukiem lub wygłoszono w postaci referatów. Najpoważniejsze osiągnięcia naukowe Kliniki z tego okresu dotyczą zagadnień immunologicznych i transplantologii doświadczalnej wynikające z prac prowadzonych przez Gabriela Turowskiego. Miały one ogromną wartość praktyczną i pozwoliły dokonać pierwszego w Polsce Południowej przeszczepu nerki. W Klinice powstał wydzielony Oddział Chirurgii Gastroenterologicznej prowadzony przez Tadeusza Popielę. Od 1974r Klinika pełniła stałe dyżury dla osób z poważniejszymi obrażeniami rąk. W ramach tzw. „ostrej ręki” przyjmowano chorych z województwa miejskiego krakowskiego.

  Po śmierci M. Politowskiego w 1984r kierownikiem Kliniki został Marian Barczyński – uczeń i wieloletni współpracownik Józefa Bogusza, habilitowany w roku 1972, profesor nadzwyczajny w 1982 i zwyczajny od 1997r. Pod jego kierownictwem zostały utrzymane wszystkie oddziały chirurgii wprowadzone przez poprzedników, a ponadto rozwinęła się chirurgia endokrynologiczna. Pod kierunkiem prof. Mariana Barczyńskiego dwóch asystentów uzyskało tytuły doktora habilitowanego, a 14 stopień doktora medycyny. Prace naukowe Kliniki koncentrują się nie tylko wokół zagadnień chirurgii ogólnej w najszerszym tego słowa znaczeniu, ale przede wszystkim chirurgii endokrynologicznej. Pozwala to na optymalizację diagnozowania i leczenia schorzeń tarczycy, przytarczyc i nadnerczy. W owym czasie III Klinika Chirurgiczna stała się najpoważniejszym ośrodkiem chirurgii endokrynologicznej w Polsce południowej i jednym z wiodących w kraju.

 

Z dniem 30 września 2000 roku przechodzi na emeryturę prof. Marian Barczyński. Od 1 października tegoż roku obowiązki Kierownika III Katedry Chirurgii Ogólnej pełni uczeń Tadeusza Popieli, Roman M. Herman, habilitowany w roku 1992, od 2005r profesor nadzwyczajny, zostając jednocześnie Kierownikiem Kliniki Chirurgii Ogólnej. Rozwija on chirurgię koloproktologiczną, ze szczególnym uwzględnieniem chirurgii rekonstrukcyjnej zwieraczy odbytu w leczeniu ciężkiego stopnia nietrzymania stolca.

  W roku 2009 roku Kierownikiem III Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej zostaje uczeń Prof. Tadeusza Popieli, Wojciech Nowak, habilitowany w roku 1997, od 2003r profesor nadzwyczajny, a od 2008r profesor zwyczajny, pełniący jednocześnie w kadencji 2008 – 2012 funkcję Prorektora UJ ds. Collegium Medicum. Od 2012 Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kontynuuje on wszystkie dotychczas prowadzone w Klinice działy chirurgii, a jednocześnie rozwija chirurgię onkologiczną, gastroenterologiczną i endoskopową. Oddział Chirurgii Ogólnej, na którego bazie działa Klinika przechodzi w 2009 roku gruntowny remont, stając się nowoczesnym ośrodkiem chirurgicznym.

     
     
     
     

Pracownikami III Katedry i Kliniki Chirurgicznej byli w różnym okresie późniejsi kierownicy klinik i ordynatorzy oddziałów – profesorowie: Stanisław Bartkowski, Stefan Bąk, Lech Cybulski, Michał Juszczyński, Danuta Karcz, Jan Kulig, Marian Kuś, Jan Oszacki, Tadeusz Popiela, Gabriel Turowski, Andrzej Cencora, Tadueusz Niedźwiedzki, i docenci: Jan Kowalczyk, Alfred Marek, Tadeusz Polaczek, a także doktorzy: Zdziasław Cibor, Kazimierz Cieślik, Romuald Drop, Zofia Dziadur-Goldstein, Tadeusz Guschlbauer, Artur Hartwich, Zdzisław Jarosz, Włodzimierz Jastrzębski, Roman Kamieński, Zbigniew Kempf, Krzysztof Kossowski, Henryk Łabza, Bogusław Opławski, Jacek Silczuk, Edmund Szpak.